Trong môi trường làm việc kết hợp hiện nay, an ninh mạng không chỉ dừng ở tường lửa hay phần mềm chống virus mà còn nằm ở cách chúng ta bảo vệ thiết bị và dữ liệu trong đời thực.
Dù các giải pháp Endpoint Detection and Response (EDR) giúp giám sát và ngăn chặn mối đe dọa kỹ thuật số, thì các rủi ro ngoại tuyến như trộm cắp, can thiệp phần cứng hay nhìn trộm màn hình vẫn có thể vượt qua những hệ thống tiên tiến nhất.
Đó là những khoảnh khắc “ngoại tuyến” khi rủi ro mạng trở thành mối đe dọa vật lý. Khác với các mối nguy trực tuyến, bạn hoàn toàn có thể nhận biết nếu biết mình cần quan sát và cách phản ứng.
Bài viết tuần này chia sẻ những thói quen bảo mật thực tế giúp bạn bảo vệ thiết bị, dữ liệu và quyền riêng tư khi làm việc ngoài phạm vi an toàn của văn phòng hoặc nhà riêng.
1. Khóa màn hình khi rời chỗ của bạn
Để màn hình mở khi rời khỏi bàn làm việc chẳng khác gì để cửa nhà không khóa. Người dùng cần khóa màn hình ngay khi rời khỏi máy tính hoặc điện thoại, kể cả trong thời gian ngắn. Việc để màn hình mở có thể tạo cơ hội cho người khác truy cập trái phép vào dữ liệu hoặc cài đặt phần mềm độc hại.
Hướng dẫn thao tác nhanh:
-
- Đối với Windows: Nhấn tổ hợp phím Win + L
- Đối với Mac: Nhấn tổ hợp phím Control + Command +
2. Ngăn chặn hành vi nhìn trộm màn hình (shoulder surfing)
Bạn cần cảnh giác với những người xung quanh có thể quan sát màn hình hoặc thao tác bàn phím để đánh cắp thông tin như mật khẩu, mã PIN hoặc dữ liệu cá nhân.
-
- Ngồi quay lưng vào tường hoặc góc phòng để giảm khả năng bị quan sát.
- Giảm độ sáng màn hình và điều chỉnh góc hiển thị phù hợp.
- Sử dụng bàn phím ảo có bố cục ngẫu nhiên để tránh bị theo dõi thao tác.
- Điều chỉnh âm lượng khi nói chuyện ở nơi công cộng và sử dụng ứng dụng có mã hóa đầu-cuối để bảo vệ nội dung trao đổi trên bất kỳ nền tảng mạng xã hội của bạn.
3. Tắt các kết nối không cần thiết để giảm rủi ro
Bạn nên tắt chế độ tự động kết nối Wi-Fi và Bluetooth để tránh việc thiết bị tự động kết nối vào mạng không an toàn hoặc bị khai thác.
Lưu ý:
-
- Chỉ kết nối vào mạng Wi-Fi uy tín
- Kiểm tra và tắt các kết nối không sử dụng trong phần cài đặt thiết bị.
4. Tránh sử dụng cổng USB công cộng để sạc thiết bị
Bạn nên hạn chế sử dụng các trạm sạc USB công cộng vì có thể bị tấn công bằng hình thức “juice jacking” – kẻ xấu lợi dụng cổng USB để đánh cắp dữ liệu hoặc cài mã độc.
Biện pháp an toàn:
-
- Mang theo sạc và pin dự phòng cá nhân.
- Ưu tiên sử dụng ổ điện AC thay vì cổng USB.
- Nếu buộc phải dùng cổng công cộng, hãy giữ điện thoại ở trạng thái khóa và từ chối mọi yêu cầu truy cập dữ liệu.
5. Bảo vệ tài liệu và phụ kiện vật lý chứa thông tin nhạy cảm
Bạn cần bảo quản cẩn thận các tài liệu in, thẻ ID, USB hoặc ổ cứng di động vì chúng có thể chứa thông tin quan trọng và dễ bị đánh cắp.
-
- Cất giữ các vật dụng này trong ngăn kéo, túi xách hoặc két sắt có khóa.
- Không để tài liệu hoặc thiết bị lưu trữ lộ thiên trên bàn làm việc.
6. Phản ứng nhanh khi thiết bị bị mất hoặc đánh cắp
Bạn cần hành động ngay khi phát hiện thiết bị bị mất để giảm thiểu rủi ro truy cập trái phép hoặc rò rỉ dữ liệu.
Biện pháp xử lý:
-
- Kích hoạt tính năng định vị và xóa dữ liệu từ xa như Find My, Microsoft Intune, hoặc MDM.
- Báo ngay cho bộ phận IT và cơ quan chức năng để được hỗ trợ kịp thời.
7. Kiểm soát cổng kết nối và thiết bị ngoại vi
Bạn cần kiểm tra và vô hiệu hóa các cổng USB không sử dụng để tránh việc kẻ xấu cắm thiết bị lạ nhằm cài mã độc hoặc sao chép dữ liệu.
-
- Vô hiệu hóa các cổng USB không cần thiết trong cài đặt hệ thống.
- Chỉ cho phép kết nối với thiết bị ngoại vi tin cậy.
8. Giữ Thiết Bị Luôn Trong Tầm Mắt Để Ngăn Ngừa Mất Cắp Hoặc Can Thiệp Trái Phép
Chỉ cần bạn rời mắt khỏi laptop hoặc điện thoại vài giây, ai đó có thể đánh cắp hoặc cài phần mềm độc hại vào thiết bị của bạn. Những nơi công cộng như quán cà phê, hội nghị hoặc văn phòng không gian mở đặc biệt có nguy cơ cao.
-
Không bao giờ để laptop hoặc điện thoại trên bàn quán cà phê hoặc trong phòng họp mà không có người trông coi.
9. Luôn cập nhật kiến thức và chia sẻ với người khác
Người dùng nên thường xuyên cập nhật các xu hướng bảo mật mới và chia sẻ kinh nghiệm với đồng nghiệp để xây dựng văn hóa bảo mật trong tổ chức.
-
- Tham gia các buổi đào tạo, hội thảo hoặc đọc tài liệu chuyên ngành.
- Chia sẻ các mẹo bảo mật với đồng nghiệp, bạn bè và người thân.
Những thói quen bạn duy trì ngoài đời thực cũng quan trọng không kém so với các biện pháp bảo vệ trực tuyến. Mỗi lần bạn khóa màn hình, bảo vệ thiết bị, hoặc giữ bí mật các cuộc trao đổi quan trọng, bạn đang đóng lại những kẽ hở mà tội phạm mạng luôn tìm cách lợi dụng. Trong thế giới thực, hành động nhỏ có thể ngăn chặn tổn thất lớn.
Mối đe dọa không chờ đợi — bạn cũng không nên trì hoãn.
Từ việc chỉ mang theo những dữ liệu thật sự cần thiết đến kích hoạt tính năng xóa dữ liệu từ xa, mỗi bước chủ động không chỉ bảo vệ công việc của riêng bạn mà còn củng cố khả năng phòng thủ chung của cả tổ chức. Hãy chia sẻ những thói quen này với đồng nghiệp và đội ngũ, vì văn hóa an ninh bắt đầu từ trách nhiệm chung.
Bắt đầu xây dựng lớp bảo vệ vững chắc hơn ngay hôm nay.
Hợp tác cùng ITM để đánh giá tình trạng an ninh hiện tại và tăng cường khả năng phòng vệ với các giải pháp chuyên biệt, đạt tiêu chuẩn doanh nghiệp:
-
- Giám sát 24/7 và phát hiện mối đe dọa chủ động
- Ứng phó sự cố nhanh chóng với chuyên gia giàu kinh nghiệm
- Chiến lược bảo mật tùy chỉnh, áp dụng công nghệ tiên tiến nhất
Hãy để ITM trở thành đối tác tin cậy, cùng bạn xây dựng môi trường làm việc an toàn, sẵn sàng cho tương lai — cả trực tuyến và ngoại tuyến.
