Bạn vẫn chỉ đang dùng antivirus để bảo vệ hệ thống?
Những năm 2000, antivirus là tiêu chuẩn vàng trong bảo mật số. Nó chặn hiệu quả hầu hết các mối đe dọa đã biết như virus, sâu máy tính hay các dạng malware sơ khai. Khi đó, mức bảo vệ này là đủ.
Nhưng ngày nay, bối cảnh đã thay đổi hoàn toàn. Thiết bị của chúng ta mạnh hơn, kết nối nhiều hơn và gắn chặt với mọi khía cạnh của cuộc sốn từ ngân hàng số, mua sắm trực tuyến, làm việc từ xa đến cộng tác trên nền tảng đám mây. Tội phạm mạng cũng đã “tiến hóa”, tạo ra các cuộc tấn công tinh vi có thể vượt qua lớp phòng thủ truyền thống.
Mỗi thiết bị kết nối vào mạng dù là laptop, smartphone, máy chủ hay thiết bị IoT đều là một điểm cuối (endpoint) và cũng là một cánh cửa tiềm năng cho kẻ tấn công. Khi doanh nghiệp sử dụng nhiều thiết bị và mở quyền truy cập từ xa, số lượng “cửa” này càng nhiều, và rủi ro cũng tăng theo.
Chỉ một cú nhấp chuột nhầm vào email lừa đảo, một liên kết độc hại hoặc một USB nhiễm mã độc là đủ để ransomware, spyware hoặc một cuộc xâm nhập âm thầm “len” vào hệ thống. Antivirus truyền thống vốn dựa vào việc nhận diện các mối đe dọa đã biết, thường bỏ sót các cuộc tấn công hiện đại biến đổi nhanh chóng.
Đây là lúc EDR (Endpoint Detection & Response) phát huy tác dụng giám sát liên tục mọi endpoint, phát hiện hành vi bất thường theo thời gian thực và khoanh vùng mối đe dọa trước khi chúng lan rộng.
1. Vì Sao EDR Quan Trọng Hơn Bao Giờ Hết
Trong thế giới nơi công việc và cuộc sống cá nhân hòa lẫn trên nhiều thiết bị, mọi điểm truy cập đều là mục tiêu hấp dẫn của tội phạm mạng. Hậu quả của một vụ xâm nhập không chỉ là vấn đề CNTT:
-
- Với doanh nghiệp: Một endpoint bị xâm nhập có thể làm lộ dữ liệu khách hàng, bí mật kinh doanh, hồ sơ tài chính kéo theo án phạt, kiện tụng và thiệt hại uy tín.
- Với cá nhân: Một cú nhấp vào email lừa đảo có thể mất dữ liệu cá nhân, tài khoản đám mây, thậm chí là danh tính. Trong môi trường doanh nghiệp, rủi ro này có thể khiến toàn bộ hoạt động bị gián đoạn.
Năm 2025, một vụ rò rỉ dữ liệu trung bình gây thiệt hại 4,44 triệu USD (IBM). Báo cáo Điều tra Rò rỉ Dữ liệu của Verizon cho thấy 62% vụ vi phạm liên quan đến đánh cắp thông tin đăng nhập hoặc tấn công phishing những mối đe dọa mà antivirus thường không kịp phát hiện.
EDR được thiết kế để:
-
- Phát hiện các cuộc tấn công zero-day và các hành vi ẩn giấu trước khi gây thiệt hại.
- Bảo vệ nhân viên làm việc từ xa hoặc hybrid ở mọi nơi.
- Cung cấp cho đội ngũ bảo mật tầm nhìn toàn diện về toàn bộ chuỗi tấn công.
- Tự động khoanh vùng và khắc phục sự cố, giảm tối đa thời gian gián đoạn và thiệt hại tài chính.
2. EDR: Khái Niệm, Mục Đích và Cách Hoạt Động
EDR bảo vệ tất cả endpoint trong mạng – laptop, máy tính để bàn, thiết bị di động, máy chủ và hệ thống IoT trước cả mối đe dọa đã biết và chưa từng xuất hiện.
Cách EDR bảo vệ hệ thống:
-
- Phát hiện dựa trên hành vi: Nhận diện hành động bất thường, ví dụ một file Excel tự kết nối đến máy chủ lạ. Điều này giúp phát hiện cả tấn công zero-day, malware không file (fileless) và mối đe dọa nội bộ.
- Giám sát liên tục 24/7: Theo dõi thay đổi tệp, hành vi tiến trình, kết nối mạng và hoạt động người dùng để phát hiện sớm nhất.
- Ứng phó sự cố: Khi phát hiện mối đe dọa, EDR có thể:
- Cách ly thiết bị khỏi mạng
- Dừng tiến trình độc hại
- Thu thập dữ liệu pháp y để điều tra
- Điều tra & Pháp y số: Cung cấp nhật ký chi tiết và dòng thời gian tấn công để phân tích nguyên nhân và ngăn tái diễn.
- Khắc phục: Khôi phục hệ thống, loại bỏ mã độc, vá lỗ hổng.
- Báo cáo & Khuyến nghị: Tạo báo cáo tóm tắt sự cố, điểm yếu và đề xuất cải thiện bảo mật.
3. Antivirus: Ưu và Nhược Điểm Trong Bối Cảnh Hiện Nay
Antivirus vẫn là lớp phòng thủ cơ bản, chuyên phát hiện và loại bỏ các mã độc quen thuộc như trojan, worm, ransomware cổ điển. Ngoài ra, nhiều phần mềm antivirus còn tích hợp tường lửa, quét email và bảo vệ web.
Ưu điểm:
-
- Hiệu quả với mối đe dọa đã biết.
- Triển khai và tự động hóa dễ dàng.
- Tốt cho lớp bảo vệ đầu tiên.
Hạn chế:
-
- Phản ứng bị động – chỉ hành động sau khi phát hiện mối đe dọa.
- Không thấy được zero-day – yếu thế trước các tấn công mới chưa có mẫu nhận diện.
- Thiếu khả năng điều tra – không truy vết được nguồn gốc và mức độ xâm nhập.
4. Cách EDR phát hiện những gì Antivirus bỏ sót
An ninh mạng không chỉ là bảo vệ – đó còn là duy trì vận hành doanh nghiệp
Chỉ một email phishing, một tệp ransomware hoặc một lỗ hổng zero-day cũng có thể khiến hoạt động ngừng trệ, doanh thu sụt giảm và niềm tin khách hàng bị xói mòn. Phòng ngừa và phản ứng nhanh là yếu tố sống còn.
Đó là lý do giải pháp EDR của ITM vượt xa khả năng của antivirus truyền thống, mang đến:
-
- Giám sát thời gian thực
- Phát hiện dựa trên AI
- Tầm nhìn toàn diện trên mọi endpoint
Tại ITM, chúng tôi kết hợp chuyên môn khả năng mở rộng, đổi mới để giúp bạn luôn đi trước một bước trước các mối đe dọa mạng. Cùng nhau, chúng ta sẽ xây dựng một chiến lược bảo mật đa tầng để bảo vệ dữ liệu và duy trì hoạt động kinh doanh liên tục.
Liên hệ ITM ngay hôm nay để nhận kế hoạch EDR phù hợp và khám phá cách chúng tôi có thể nâng cao khả năng phòng thủ mạng của bạn.
ITM – Đối tác tin cậy cho bảo mật endpoint thế hệ mới.
